Foto: Rosalie Reichardt-Mulder (links) en Danae Bodewes (rechts)
Werkgeluk en burn-outklachten lijken tegengestelden, maar volgens Fontys-onderzoekers Rosalie Reichardt-Mulder en Danae Bodewes komen ze vaker samen voor dan gedacht. Hun doel? Mensen écht helpen door praktisch onderzoek te doen. ‘Geen rapporten die stof verzamelen op een plank, dus. We geven mensen concrete tips en tools waar ze direct mee aan de slag kunnen.’
Nadat Rosalie en Danae eerder onderzoek deden naar het onderwerp, bleef het kriebelen. Rosalie vertelt: ‘Ik onderzoek al jaren werkgeluk en de invloed van (persoonlijk) leiderschap op werkgeluk en zie in mijn coachingspraktijk hoe moeilijk mensen het vinden om in balans te blijven. Samen met Danae werk ik aan dit onderzoek om meer inzicht te krijgen in mensen die plezier in hun werk ervaren, maar toch uitgeput raken. Daarom hebben we bijna 400 mensen bevraagd.’ Danae vult aan: ‘Ik schreef een boek over nieuwsgierigheid, een eigenschap die vaak wordt genoemd als een voorspeller van werkgeluk. Wat op de werkvloer nog te weinig bekend is, is dat er verschillende vormen van nieuwsgierigheid, perfectionisme en werkverslaving zijn en dat sommigen van deze vormen een risicofactor kunnen zijn voor burn-outklachten. Vanuit mijn eigen nieuwsgierigheid wilde ik daar meer over weten.’
Eigen regie ervaren Uit het onderzoek kwamen diverse inzichten naar voren. Zo blijkt eigen regie een belangrijke voorwaarde voor werkgeluk én om burn-outklachten te voorkomen. Rosalie legt uit: ‘Neem perfectionisme, een risicofactor met verschillende dimensies. Leg je de lat hoog omdat je dat zelf wil en ambities hebt? Dan is dat gezonder dan wanneer je het gevoel hebt dat anderen van alles van je verwachten. Ook helpt het niet als je perfectionisme voortkomt uit het gevoel dat je door de mand kan vallen. Dan zet je die extra stappen uit angst het niet goed te doen.’
Danae geeft een ander voorbeeld: ‘Bij werkverslaving maken we onderscheid tussen excessieve en compulsieve werkverslaving. Bij excessief werken maak je veel uren en doe je veel verschillende dingen omdat je dat zelf wil, bij compulsief werken is er meer sprake van dwangmatig gedrag en voel je je verplicht om hard te werken. Je voelt je schuldig wanneer je niet werkt en hebt moeite om je te ontspannen wanneer je vrij bent. Compulsief werken is ongunstiger dan excessief werken en de combinatie van de twee is het meest ongunstig. Dat vind ik zo mooi aan dit onderzoek: het een kan samengaan met het ander; het is niet zwart-wit, er zijn grijstinten. En daar ga ik als onderzoeker graag naar op zoek.’
Vervolgonderzoek en boek Rosalie en Danae laten het onderwerp nog lang niet los. Danae: ‘We geven workshops en ontwikkelen tools om mensen bewust te maken van hun valkuilen. Ook werken we aan een onderzoek met startende docenten, omdat zij vaak dezelfde uitdagingen ervaren. Dat is ons vervolgonderzoek, en wie weet wat daar weer uit voortkomt.’ Rosalie: ‘Onze droom is een nieuw boek waarin we praktische tips combineren met herkenbare verhalen van mensen die werkgelukkig zijn en zich ook herkennen in perfectionisme en de neiging tot werkverslaving. Zo willen we anderen inspireren om na te denken over hun eigen werkgeluk en hoe ze dat kunnen vergroten.’
Wil je zelf aan de slag? Tijdens de vitaliteitsweek in de week van 17 tot en met 20 maart geven de twee op de TU/e een workshop: ‘pak de regie over je eigen werkgeluk’. Lees hier meer over deze week. Aanmelden kan vanaf 24 februari a.s.
In juni komt het boek ‘een kwestie van geluk’ van Rosalie uit.
Tips voor meer balans
Bepaal wat je nodig hebt: Waar wil je meer van? Schrijf het groot op en plaats het zichtbaar. Bijvoorbeeld: "Ik wil ontspannen nee zeggen." Sta ook stil bij wat je moet opgeven om je doelen te bereiken. Als je bijvoorbeeld vaker ‘nee’ wilt zeggen, kunnen collega’s daar in eerste instantie verbaasd op reageren. Maar als je weet waarom je dit doet, wordt het makkelijker om je grenzen te stellen.Gebruik de 'als-dan-methode': Bijvoorbeeld: ‘Als mijn hoofd vol zit, dan maak ik een korte wandeling.’Leer van anderen: Kijk hoe mensen gedrag vertonen dat jij wilt ontwikkelen. Observeer hoe zij dingen aanpakken en vraag om feedback. Interessant genoeg ergeren we ons vaak aan mensen die dit gedrag al bezitten, omdat we het zelf graag meer zouden willen ontwikkelen. Gebruik deze irritatie als een leerpunt om jezelf te verbeteren.Volg je interne kompas: Denk na over wat je interessant vindt, wat je doelen zijn en wat echt bij je past.Stel duidelijke grenzen: Geef je grenzen aan en prioriteer je taken. Geen tijd? Zeg: ‘Ik kan je nu niet helpen, maar hier is een handige website.’Onderzoek je aannames: Denk je dat iets niet lukt? Controleer of dit gebaseerd is op feiten of angst. Maak ook een lijst met redenen waarom het wél lukt.Automatiseer taken: Gebruik tools om repetitieve klussen sneller te doen. Dit scheelt tijd en energie.Vier je successen: Sta stil bij wat goed ging. Complimenteer jezelf, spreek het hardop uit, en deel het met anderen.
Auteur: TextVast